Coğrafi İşaretli Pekmezler Üzerine Bir Araştırma
Özet
Türk toplumunda tatlılar önemli bir yer tutmaktadır. Bu tatlılar içerisinde pekmezler oldukça önemlidir. Pekmezler geçmişte gerek sağlık gerekse beslenme açısından insan yaşamında yerini almış ve günümüzde de hâlâ bu durum devam etmektedir. Araştırmanın amacı, Türkiye’de coğrafi işaretli pekmezlerin içerik analizini yapmak, pekmezlerin özelliklerini ortaya çıkarmak, pekmezlerin hangi meyve ve bitkiden yapıldığını tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olan içerik analizi kullanılmıştır. İlk olarak literatürde pekmez türleri hakkında bilgilere yer verilmiş yapılışları hakkında açıklamalar yapılmıştır. Daha sonra Türkiye’nin coğrafi işaretli pekmezleri belirlenmiş ve pekmezler hakkında detaylı bilgiler verilmiştir. Araştırma sonucuna göre Türkiye’nin 9 adet coğrafi işaretli pekmezin olduğu saptanmıştır. İlk coğrafi işaretli pekmezin “Karnavas Dut Pekmezi” son coğrafi işaretli pekmezin ise “Andırın Andız Pekmezi” olduğu görülmüştür. Pekmezlerin bileşenlerinde en fazla şekerin ve kuru maddenin olduğu, tescilli pekmezlerin çoğunun Akdeniz Bölgesi’ne ait olduğu ve pekmezlerin en çok üzüm, dut, kozalak ve şeker kamışından yapıldığı, çoğunlukla geleneksel yöntemlerle elde edildiği sonuçlarına ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre ilgili kurumlara ve araştırmacılara öneriler sunulmuştur.
Yayınlanmış
Sürüm
- 2024-03-28 (2)
- 2024-03-28 (1)
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Anadolu Sosyal Araştırmalar Dergisi (AS), yayınlanan tüm yazıların mali haklarına, özellikle umuma her türlü iletim, yayım ve işleme, çoğaltma, temsil, basım, yayım, dağıtım ve internet yoluyla iletme dahil olmak üzere telif haklarına sahiptir.
Dergimizin telif hakları aşağıdaki özelliklere sahiptir;
1. Telif hakkının ortaya çıkması için herhangi bir kayıt gerekli değildir. Fikir ve sanat eserleri üzerindeki haklar, eserin üretilmesi ile birlikte doğar. Telif hakları soyuttur. Telif hakkıyla korunan, insan düşüncesi tarafından yaratılan soyut mallardır. Telif hakları, içinde bulundukları materyalden ayrı ve bağımsız bir varlığa ve hukuki değere sahiptir.
2. Bölgesellik ilkesi telif hakları için geçerlidir. Hangi ülkede koruma talep edilirse o ülkenin mevzuatına göre koruma koşulları belirlenir.
3. Mutlak hak niteliğindedir. Telif hakları herkese karşı ileri sürülebilir. Ancak bu mutlak hakka kamu yararının korunması gibi nedenlerle çeşitli sınırlamalar getirilmiştir. Mutlak hak üzerindeki sınırlamalar: Kamu düzeni, genel ahlak, kamu yararı gibi nedenlerle getirilen sınırlamalar ile özel çıkarlar yararına getirilen istisnalardan oluşur. (Örneğin bir eserin kar amacı gütmeden özel kullanım amacıyla çoğaltılması mümkündür.)
4. Fikri mülkiyet hakları belirli bir süre için korunur (fikir ve sanat eserleri için 70 yıl vb.). Fikri ürünler, bünyelerinde bulundurdukları malzemeden ayrı ve bağımsız bir hukuki statüye sahiptir.
5. Fikri ürünler, özel kanun, tüzük ve yönetmelikler çerçevesinde düzenlenir.
Ancak kullanıcılar makalelerin yayınlanmış tam metinlerine başvurabilirler.
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun ilgili maddelerinde de belirtildiği üzere telif haklarına tecavüz suçtur.